Instytut Ochrony Roślin - Państwowy Instytut Badawczy

Zadanie 2.6. Prowadzenie kolekcji mikroorganizmów patogenicznych dla roślin.

Kierownik zadania: prof. dr hab. Maria Rataj - Guranowska

Komórka organizacyjna Instytutu realizująca zadanie:

Bank Patogenów Roślin i Badania ich Bioróżnorodności.

Celem zadania jest zbiór, przechowanie i konserwacja oraz udostępnianie patogenów roślin: grzybów - patogenów fakultatywnych i ew. obligatoryjnych oraz patogenicznych bakterii w stanie ożywionym i w postaci zakonserwowanej, dla potrzeb rolnictwa, a także instytucji naukowych. Tym samym kolekcja istniejąca od 15 lat będzie powiększana oraz zależnie od potrzeby – wymieniana.

W ramach realizacji zadania będą wykonywane następujące prace polegające na:

1. rozszerzaniu kolekcji przez zbiór patogenów z porażonych roślin.

Ponieważ niemożliwe jest zaplanowanie chorób, które wystąpią po 2011 r.,
w razie braku przewidywanych chorób, będzie się zwracać uwagę i zbierać porażone rośliny uprawne zaplanowane na wszystkie lata badań. Będą to głównie rośliny zielne, energetyczne, z upraw ekologicznych, małoobszarowe (np. gorczyca, len, marchew, słonecznik, tytoń, cebula, kalafior). Większa uwaga zwrócona zostanie na choroby lnu, cebuli, fasoli, brukselki, brokułu – jako niedostatecznie reprezentowanych w kolekcji oraz powodujących ich choroby bakterie, jak na przykład Ralstonia solanacearum i Pseudomonas spp.
u tytoniu, Xanthomonas campestris, Pseudomonas viridiflava, Ervinia carotovora, Pseudomonas cepacia, Burkholderia spp. u cebuli, Ervinia carotovora, Xanthomonas spp., Pseudomonas spp. u marchwi;

1. wykonaniu opisu morfologicznego, fotografii i identyfikacji patogenów zebranych z porażonych roślin;
2. zabezpieczeniu i konserwacji patogenów.

W zależności od gatunku patogeny będą liofilizowane, konserwowane
w ciekłym azocie lub w glicerolu w temp. – 82 ^oC. W miarę możliwości wszystkie izolaty zostaną zabezpieczone do przechowywania pod olejem lub glicerolem w temp. +16 ^oC. (różna liczba, zależnie od metody: od 40 do 200 izolatów rocznie). Bakterie będą konserwowane metodą krioprezerwacji - systemem Bacto-Protect (liczba nieprzewidywalna). Każdy patogen będzie zabezpieczany minimum dwoma metodami;

1. udostępnianiu patogenów: od kilku lat jest na podobnym poziomie: od 30 do 50 izolatów;
2. przeprowadzaniu prób konserwacji patogenów obligatoryjnych roślin w ciekłym azocie wykonanych z zastosowaniem kultur grzybów opracowywanych
   w pracowniach mikologicznych instytutu;
3. upowszechnianiu wyników: planuje się wydanie drugiego katalogu kolekcji oraz kolejnych zeszytów „Kompendium symptomów chorób roślin i morfologii ich sprawców”;
4. stałym udostępnianiu kultur patogenów.

Harmonogram realizacji zadania z podziałem na etapy

Etap I -  2011 r.

1. utworzenie zbioru roślin zielnych z objawami chorobowymi: bazylii, kminku, majeranku, tymianku, melisy, szałwii, rozmarynu, cząbru;
2. przeprowadzenie próby konserwacji patogena obligatoryjnego pszenicy Tilletia caries w ciekłym azocie.

Etap II - 2012 r.

1. opracowanie patogenów roślin zielnych;
2. utworzenie zbioru roślin z objawami chorobowymi upraw małoobszarowych;
3. sprawdzenie patogeniczności Tilletia caries na pszenicy.

Etap III - 2013 r.

1. Opracowanie patogenów roślin upraw małoobszarowych;
2. utworzenie zbioru roślin energetycznych z objawami chorobowymi;
3.  sprawdzenie patogeniczności Tilletia caries.

Etap IV - 2014 r.

1. opracowanie patogenów roślin energetycznych;
2. utworzenie zbioru roślin – gospodarzy nielicznie reprezentowanych w kolekcji: lnu, cebuli, fasoli brukselki, brokułu z objawami chorobowymi.

Etap V - 2015 r.

Opracowanie patogenów roślin – gospodarzy nielicznie reprezentowanych
w kolekcji: lnu, cebuli, fasoli, brukselki; opracowanie wyników pięcioletnich.

Wyniki z realizacji tego zadania są udostępniane między innymi instytucjom naukowym oraz Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa.