Instytut Ochrony Roślin - Państwowy Instytut Badawczy

„Uprawy polowe metodami ekologicznymi - badania i ocena substancji podstawowych stosowanych w ochronie roślin rolniczych w uprawie ekologicznej. Opracowanie przewodnika w zakresie rodzaju i sposobu stosowania substancji podstawowych w rolnictwie ekologicznym, z uwzględnieniem dotychczasowych badań i opracowań oraz dostępnej wiedzy”

Nr decyzji Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi: JPR.re.0275.2021 z dnia 12.04.2021 r.

Kierownik: dr hab. Jolanta Kowalska prof. IOR – PIB, Zakład Rolnictwa Ekologicznego i Ochrony Środowiska, Instytut Ochrony Roślin – PIB w Poznaniu

Tytuł zadania 1-Opracowanie narzędzia internetowego umożliwiającego wyszukania substancji podstawowej wraz z jej przeznaczeniem dla ochrony upraw ekologicznych. Celem zadania 1 - zebranie dostępnej wiedzy oraz zaprojektowanie bazy danych dotyczących przeznaczenia substancji podstawowych i wykorzystania ich w ochronie upraw ekologicznych w celu publicznego ich udostepnienia za pomocą serwera bazodanowego (wyszukiwarka internetowa).

Zatwierdzone substancje podstawowe znajdują się w bazie danych pestycydów o substancjach czynnych na stronie Komisji Europejskiej. Nie mogą być stosowane jako środki chwastobójcze, lecz stosowane jedynie do ograniczania strat powodowanych przez szkodniki lub/i choroby. Substancje podstawowe stają się coraz częściej przedmiotem zainteresowania producentów rolnych z uwagi na ich szeroki zakres stosowania oraz potencjał  ochronny i możliwość samodzielnego wykorzystania lub uzupełnienia programu ochrony w oparciu o dostępne środki ochrony roślin w rolnictwie ekologicznym. Mogą być także bardzo dobrym uzupełnieniem metod ochrony upraw, dla których w ramach działań na rzecz realizacji Zielonego Ładu będą wycofywane kolejne środki ochrony, np. w przypadku rolnictwa ekologicznego środki zawierające miedź.   W okresie realizacji zadania uwzględnione zostaną wszystkie zatwierdzone substancje oraz w związku ze stałym aktualizowaniem wyszukiwarki ujęte zostaną także nowe substancje zatwierdzone przez EFSA. Wyszukiwarka będzie narzędziem, w którym po wpisaniu słów kluczowych pojawi się informacja o dostępnych możliwościach wykorzystania danej substancji (np. jako fungicyd, insektycyd, do zaprawiana ziarna, elicytor) zgodnie z jej raportami technicznymi opracowanymi przez EFSA. Ponadto w rozwijanym oknie wyszukiwarki pojawią się informacje dodatkowe. Ponadto w celu umożliwienia korzystania z zebranych danych w przygotowanej bazie informacji opracowany zostanie przewodnik, który w formacie pdf będzie można pobrać ze strony wyszukiwarki umieszczonej na serwerze IOR-PIB w Poznaniu.

Tytuł zadania 2- Badania nad rozszerzeniem przydatności dwóch substancji podstawowych do ograniczania alternariozy  i zarazy ziemniaka na roślinach ziemniaka. Cel zadania 2- ocena zdolności inhibicyjnych ekstraktu z cebuli zwyczajnej i oleju słonecznikowego na wzrost Alternaria solani, A. alternata  i Phytophthora infestans.

W warunkach laboratoryjnych oraz w doświadczeniach szklarniowych oceniona zostanie zdolność do hamowania wzrostu patogenów powodujących zarazę ziemniaka, suchą i brunatną plamistość liści ziemniaka poprzez stosowanie oleju słonecznikowego oraz przygotowanego ekstraktu z cebuli zwyczajniej. Zaplanowano testy laboratoryjne i szklarniowe. Obie substancje zastosowane będą w kilku stężeniach oraz w różnych schematach zabiegów ochronnych. Testy płytkowe określą zdolność hamowania wzrostu grzybni i najefektywniejsze stężenie tych substancji, a testy wazonowe w szklarni wykażą zdolności zabezpieczenia roślin po dokonaniu na nich sztucznej inokulacji patogenami oraz po wykonaniu opryskiwania roztworami tych substancji stosowanych pojedynczo lub w sposób łączony.

 Sprawozdanie merytoryczne z wykonanych prac zostanie zamieszczone na stronie www.ior.poznan.pl w dniu 15. 11.2021r. i będzie udostępnione bezpłatnie, podobnie jak możliwość korzystania z zaprojektowanej wyszukiwarki internetowej. Planowane narzędzie internetowe umieszczone będzie w domenie www.ior.poznan.pl/substancje_podstawowe