Instytut Ochrony Roślin - Państwowy Instytut Badawczy

Zakład Metod Biologicznych zyskał swój aktualny status organizacyjny w roku 2020 i kontynuuje wcześniejszą działalność Pracowni Biologicznych Metod Walki (1960–1966), Pracowni Patologii Owadów i Pracowni Entomofagów Zakładu Metod Zwalczania Chorób i Szkodników Roślin (1967–1991), Pracowni Doświadczalnictwa Terenowego (1978–1991), Zakładu Biologicznych Metod (1991–2018) oraz Zakładu Metod Biologicznych i Rolnictwa Ekologicznego (2018–2020) Instytutu Ochrony Roślin – PIB w Poznaniu.

Najważniejsze kierunki działań Zakładu obejmują określenie roli entomofagów, nicieni i mikroorganizmów owadobójczych w ograniczaniu populacji szkodliwych owadów oraz doskonalenie ich szczepów i metod stosowania w biologicznych i integrowanych programach ochrony roślin. Odrębne, istotne miejsce w realizowanej tematyce Zakładu zajmują zagadnienia ochrony roślin przed szkodnikami kwarantannowymi, w tym ostatnio przed nicieniami zasiedlającymi drewno. Badania dotyczą ograniczania populacji szkodników upraw polowych, szklarniowych i pieczarki oraz sadów, lasów i parków miejskich.  

Profil Zakładu

Regulacje prawne wprowadzone od 1 stycznia 2014 roku we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej zobowiązują producentów roślin do przestrzegania zasad integrowanej ochrony roślin w celu zminimalizowania negatywnego oddziaływania zabiegów na zdrowie ludzi i środowisko. Przepisy te wymagają od rolnika wykorzystania wszelkich dostępnych, naturalnych metod ochrony roślin zanim podejmie on decyzję o niezbędności interwencji środkami chemicznymi.
Biologiczna ochrona roślin jest jedną z najbardziej skutecznych i bezpiecznych metod naturalnych, wykorzystywanych w praktyce rolniczej. W największym uproszczeniu opiera się ona na wykorzystaniu populacji jednego organizmu (pożyteczny patogen, drapieżca, pasożyt, konkurent) w celu zredukowania populacji drugiego organizmu szkodliwego (patogen roślin, szkodnik, chwast). Jej procedury obejmują szereg różniących się wariantów, pozwalających na precyzyjne dopasowanie do specyficznych warunków uprawy, rozwiązań najskuteczniejszych oraz najbezpieczniejszych dla konsumenta i środowiska.

Głównymi obszarami produkcji roślinnej, w których metody biologiczne znajdują stałe, skuteczne zastosowanie, są:

 • integrowana ochrona konwencjonalnych upraw rolniczych, ogrodniczych, sadowniczych i innych,

 • ochrona upraw prowadzonych w systemie rolnictwa ekologicznego.

Zasady stosowania integrowanej ochrony roślin, w tym metody i czynniki dopuszczone do stosowania, określone zostały przepisami Dyrektywy 2009/128/EC i Rozporządzenia (EC) No 1107/2009 z uzup. W prowadzonych badaniach uwzględniany jest możliwie pełen zakres specyficznych ograniczeń i uwarunkowań stosowania środków biologicznych od przyjętego systemu produkcji rolniczej, w tym równoczesnego stosowania środków chemicznych.